Το έργο μου με τίτλο «Πέρασμα» βρίσκεται στον πρώτο όροφο
του κτηρίου, σε ένα εγκαταλελειμμένο δωμάτιο με φθαρμένους τοίχους και πάτωμα. Εκεί
έχω τοποθετήσει μια σειρά από 80 στρώματα ύπνου, μονά και διπλά, λευκά, πολύχρωμα
ή και με σχέδια στοιβαγμένα έτσι ώστε να δημιουργούν έναν τοίχο και να χωρίζουν
το δωμάτιο σε δύο μέρη: το μπροστινό και το πίσω. Το μπροστινό μέρος είναι ο χώρος
όπου βρίσκεται η είσοδος του δωματίου, όπου μπορεί ο θεατής να αντικρίσει απέναντί
του τον στρωμάτινο τοίχο. Στο πίσω μέρος του τοίχου, όπου ο θεατής δεν έχει άμεση
πρόσβαση, έχω τοποθετήσει προβολείς ισχυρού ψυχρού φωτός.
Το μπροστινό μέρος, όπου βρίσκεται ο θεατής, με το πίσω,
όπου βρίσκεται το φως ενώνονται με ένα πέρασμα, μία στοά, που δημιούργησα κόβοντας
τα στρώματα σε σχήμα πόρτας και μεγέθους τέτοιου, ώστε να επιτρέπει με μεγάλη δυσκολία
το πέρασμα του θεατή στο πίσω φωτεινό μέρος του τοίχου, αφού οι αναλογίες είναι ελάχιστα πιο μικρές από τις ανθρώπινες αναλογίες.
Γενικότερα στη δουλειά μου με ενδιαφέρει η συλλογή αντικειμένων
για τη δημιουργία των έργων, αντικείμενα όπου δραπετεύουν από την αξία χρήσης τους
για να παίξουν μεταξύ τους, να αντιστοιχηθούν και να αποκτήσουν έναν νέο ρόλο μέσα από την τέχνη. Ο Ζαν Μποντιγιάρ
πιστεύει πως το αντικείμενο είναι βαθιά προικισμένο με πάθος, ότι μπορεί να έχει
μία δική του ζωή, πως είναι ικανό να βγει από την παθητικότητα της χρήσης του, για
να αποκτήσει την δική του αυτονομία.
Έτσι εδώ σ’ αυτό το έργο το αντικείμενό μου είναι το στρώμα.
Τα συνέλεξα από γνωστούς, φίλους συγγενείς, στρώματα παλιά φθαρμένα από το δρόμο,
άλλα και από εδώ μέσα από το νοσοκομείο.
Για εμένα κάθε στρώμα είναι κι ένας διαφορετικός άνθρωπος
και μία ξεχωριστή ιστορία, ένα αλλιώτικο βίωμα. Αυτό γίνεται αντιληπτό και από τα
διαφορετικά μεγέθη, χρώματα και σχέδια των στρωμάτων που περισυνέλεξα.
Στο στρώμα πάνω γεννιόμαστε, ερωτευόμαστε, ονειρευόμαστε,
πεθαίνουμε. Μας αγκαλιάζει και μας συνοδεύει στη ζωή μας. Πέρα από αυτούς τους δυνατούς
συμβολισμούς, άλλα στοιχεία που με ενδιέφεραν είναι η έννοια της φθοράς των αντικειμένων,
της σωματικής φθοράς του ανθρώπου μέσα από το πέρασμα του χρόνου, αλλά και η σχέση
του «μαλακού - απαλού» υλικού που μετατρέπεται σε τοίχο, χάνοντας την χρηστικότητα
και τη λειτουργικότητα του, τοποθετείται σαν λίθος που όλοι μαζί χτίζουν τον τοίχο
μου.
Το λευκό ψυχρό φως που διαχέεται μέσα από το πέρασμα του
τοίχου αντανακλά μία ορισμένη ενέργεια, ενώ ταυτόχρονα αποκτά πολλές διφορούμενες
έννοιες. Αντιπροσωπεύει την πληρότητα και την ολοκλήρωση. Το λευκό παράγει δονήσεις
εξαγνισμού, επιφέρει την διανοητική διαύγεια, για ένα νέο ξεκίνημα, μια καινούρια
πορεία, για τον εξαγνισμό των σκέψεων και πράξεων, για το ξεπέρασμα των εμποδίων.
Το υπερβολικά εκτυφλωτικό λευκό φώς συνοδεύεται από τρομερή σιγή, όπως ακριβώς κατέχει
και ο θάνατος. Υπάρχουν άνθρωποι βαριά άρρωστοι, άνθρωποι που βρέθηκαν σε κώμα,
που βρίσκονται οριακά μεταξύ ζωής και θανάτου που έχουν αναφέρει πως έχουν δει τον
εαυτό τους να περπατάει στο απόλυτο λευκό φώς για δευτερόλεπτα πριν τους επαναφέρουν
στη ζωή.
Η σχέση ανάμεσα στον άνθρωπο που πεθαίνει και στη ζωή είναι
παράλληλη με εκείνη ανάμεσα στην ψυχή και το σώμα, το φώς και το σκοτάδι, σχέσεις
που αποδεικνύονται, όπου εμφανίζεται ο παραλληλισμός ανάμεσα στο υλικό και το άυλο.
Πολλοί άνθρωποι που επισκέφτηκαν την έκθεση, μου μίλησαν
για την ηρεμία και την θετικότητα που τους δημιουργεί η παρατήρηση του έργου μου
και πως το έβρισκαν αισιόδοξο. Το λευκό φώς τους έδινε την αίσθηση της λύτρωσης
, της διαφυγής, της εξόδου από το σκοτεινό τούνελ.
Ο Γιουνγκ αναφέρει πως καταλαβαίνει ότι το εσωτερικό της
ψυχής από την αρχέγονη, πρωτογενή απαρχή της, πάντα είχε την επιθυμία για φώς και
μια ακατάσχετη παρόρμηση να ανέλθει από το αρχικό σκότος...και στη συνέχεια αναφέρεται
πως κάθε ψυχή καταλαμβάνεται από τη ανείπωτη νοσταλγία για το φώς.
Αυτή την αμφισημία συναισθημάτων και ερμηνειών ήταν κάτι
που με ενδιέφερε να εισπράξει ο θεατής και να αναγνώσει το έργο μου ανάλογα με τα
βιώματα του, το χαρακτήρα του, τα πιστεύω του.
Από το σκοτάδι στο φως! Από τον εγκλωβισμό στην ελευθερία,
από τη ζωή στο θάνατο, αλλά και το αντίστροφο, από το θάνατο στη ζωή, από τη δέσμευση
στη λύτρωση. Αυτή η διαδικασία της μετάβασης από το «έξω» στο «μέσα», είναι η διαδικασία της βίαιης ανάδυσης, του σπασίματος,
της έκλαμψης για το πέρασμα από μία κατάσταση σε μία άλλη και που δημιουργείται
μέσα από τον ενδιάμεσο χώρο της στοάς-πόρτας που έχει την δυνατότητα να μεταβάλλει
τους χώρους του «μέσα» και του «έξω» και τους διαμορφώνει.
Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων που πραγματοποίησα στο
νοσοκομείο Σωτηρία για να ξεναγηθούμε στους χώρους και να συζητήσουμε για τις ιδέες
μας, αλλά και να μάθουμε για την ιστορία του νοσοκομείου, ένιωθα όλο και πιο έντονα
αυτή τη μετάβαση από τον έξω χώρο, το χώρο της πόλης, του δρόμου, της κίνησης και
του θορύβου προς τον μέσα χώρο του Σωτηρία, όπου ο χρόνος λειτουργεί με άλλους ρυθμούς,
όπου ο αέρας αποκτά άλλη βαρύτητα.
Μαργαρίτα Πέτροβα
Εικαστικός
(παρουσίαση, αμφιθέατρο νοσοκομείου Σωτηρία)
http://tvxs.gr/news/alles-texnes/sxedio-sotirias-tis-loykias-rikaki
http://flix.gr/cinema/to-sxedio-swthria.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου